In mijn mediationpraktijk in Meppel tref ik veel agrarische klanten. Regelmatig ontmoet ik boerenfamilies, waar het niet lekker loopt. Situaties, waarbij bedrijfsopvolging speelt met ouders, een potentiële opvolger en broers en zussen op de achtergrond. Regelmatig kampt zo’n opvolger met twijfels of hij wel wil opvolgen. Hij loopt met allerlei vragen. Kan ik over tien jaar nog boeren? Er komen zoveel regels uit Europa. Wat is een reële prijs voor het bedrijf? Het wordt alleen maar minder. Opbrengsten staan onder druk. Is het niet beter om in het buitenland te gaan boeren? Door de onzekerheid is er gebrek aan perspectief. Dat leidt soms tot onvrede en veel ongenoegen in de agrarische samenleving. Voor ouders is het moeilijk een bedrijf over te dragen aan iemand die er niet veel zin in heeft. Mediation kan een helpende hand bieden.
Meestal begin ik zo’n mediationtraject aan de keukentafel. Ik wil graag de mensen en het bedrijf beter leren kennen. Bij zo’n bedrijfsbezoek zie en hoor ik veel. Daarna spreek ik met de mensen individueel. Uiteindelijk volgt er meestal een groepsgesprek om te zorgen dat er weer perspectief komt. Het is de bedoeling dat ouders en opvolger tijdens het proces stappen nemen. We kijken bijvoorbeeld of de opleiding naar wens is en of het bedrijf en de automatisering op orde is. Samen met de accountant en de bank worden de mogelijkheden verkent. We nemen ook de belangen van de andere kinderen mee. Regelmatig komen er ook allerlei oud zeer en conflicten naar boven. Dat leidt vaak tot voorstellen om dingen te veranderen. Iedere kleine vooruitgang is positief.
De deelnemers aan een mediationtraject moeten aan de bak. Ze moeten het zelf doen. Vaak helpt het al als mensen de eerste stap hebben gezet tot een mediationtraject. Vooral bij veel ouders zie ik dat het hen oplucht. Ze willen vaak veel te snel, maar het is belangrijk om de tijd te nemen. Meestal zit er wel een maand tussen de afspraken. Er moet ruimte zijn voor bezinning en om informatie en advies in te winnen. Bij mediation werken we altijd naar een einddoel toe, meestal een slotovereenkomst, een lijst met afspraken of een stappenplan of een route. Die wordt door iedereen ondertekend. Wat de uitkomst ook is.
Dick Veldink
