Op de middelbare landbouwschool waar ik destijds heenging waren twee studierichtingen: akkerbouw of melkveehouderij. De groep voor melkveehouders was groter, puur omdat er in de provincie nou eenmaal meer melkveehouders dan akkerbouwers waren. Er heerste een zekere rivaliteit tussen beide groepen: je vond jouw ‘tak van sport’ gewoon het beste. Je kon je niet voorstellen dat je iets anders zou doen dan de richting die je had gekozen; het was vanzelfsprekend.
Maar -zoals het goed onderwijs betaamt- kregen we ook les in vakken van ‘de andere richting’, puur om kennis te maken met wat er in die sector belangrijk was. Als pubers verzetten we ons nogal eens tegen die lessen: wat had je er aan? Je deed er toch niets mee? We stonden er niet open voor.
Later, tijdens mijn studie, werden we verplicht om stage te lopen bij een bedrijf in de richting die niet jouw studiekeuze was. Een half jaar meelopen, meewerken en je verdiepen in de dynamiek, de kansen en bedreigingen van het betreffende bedrijf en die sector. En ondanks dat ik op voorhand niets met de betreffende sector had is het één van de mooiste en meest leerzame periodes geweest tijdens de opleiding. Een half jaar optrekken en meewerken met ondernemers die bevlogen en toegewijd zijn laat je niet koud. Mij niet, tenminste. De stage opende mijn ogen voor de andere kant en ik ontdekte een wereld die mij daarna nooit meer heeft losgelaten.
Gaat het in het leven niet vaak op dezelfde manier? We denken en werken veelal vanuit ons eigen perspectief en als je niet oppast raak je er van overtuigd dat jouw manier, jouw mening of jouw visie misschien wel de beste is… Het is soms knap lastig om je eigen ideeën en overtuigingen even los te laten en open te staan voor de andere kant van het verhaal. Een ander perspectief biedt vaak een frisse blik op mensen en omstandigheden.
In situaties waar het moeilijk is om samen te werken met elkaar zie ik vaak eilandjes ontstaan. De betrokken personen zijn overtuigd van hun gelijk en soms niet meer in staat om het gesprek aan te gaan of open te staan voor de andere kant van het verhaal. Maar wat zou er gebeuren als je eens oprecht probeert om in de schoenen van de ander te gaan staan? Wat zou je dan zien en vooral zou je iets meer begrijpen van elkaar? En zou dat begrip niet kunnen leiden tot een oplossing van een vastgelopen situatie?
Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat wanneer mensen zich gezien en gehoord voelen zij beter presteren dan dat ze bijvoorbeeld beter betaald zouden worden. Opmerkelijk toch? De Amerikaanse psycholoog Stephen Covey deed de volgende uitspraak: ‘luisteren wij om te reageren of luitsteren we om te begrijpen?’ Als je de ander probeert te begrijpen laat je je eigen oordeel en zienswijze even los. Ik ben benieuwd wat het je gaat opleveren…
Dik Veefkind
Agrarisch coach, mediator & trainer
